Δευτέρα 23 Σεπτεμβρίου 2013

Το πανηγύρι στο ξωμονάστηρο του Άϊ Μάμμα της Κάσου.( +video)


Κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Στοιχεία από το βιβλίο του Αντώνη Σοφού "Ο Άη Μάμας στ' Αποκράνι".
Το εκπληκτικό ξωμονάστηρο του Άϊ Μάμμα με θέα το απέραντο γαλάζιο του Λιβυκού.Γράφει στο βιβλίο του, με τίτλο "Ο Άη Μάμας στ' αποκράνι", ο αείμνηστος Αντώνης Σοφός:
"Πότε εξαπλώθηκε η λατρεία του αγίου Μάμα στη Δωδεκάνησο δεν είναι δυνατόν να προσδιορίσω. Πιθανόν αυτό να συνέβη μετά την εξάπλωση της λατρείας του στη Μικρά Ασία. Η γειτνίαση Δωδεκανήσου - Μικράς Ασίας θα βοήθησε, κυρίως όμως ο μαρτυρικός θάνατος ενός δεκαοκτάχρονου νέου δεν μπορούσε παρά πολύ να συγκινήσει... Στην Κάσο σώζονταν μέχρι πριν από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο τα ερείπια του αρχικού ναού, ο οποίος βεβηλωθείς εγκατελείφθη και κατέπεσε, για να κτιστεί κατά τα μέσα του ΙΘ΄ αιώνα ο ναός που υπάρχει σήμερα....
... Σαν προστάτης των ακριτών, ο άγιος Μάμας ανήκει στη σειρά των στρατιωτικών αγίων. Μαζί με τον άγιο Γεώργιο τον συναντάμε σε ακριτικούς στίχους :
Ο βασιλιάς Αλέξανδρος Αλεξανδροπολίτης
έκαμεν μίαν γεορτήν και μίαν γεορτήν μεάλην,
έκαμεν μίαν τ' άϊ Γεωρκού και μίαν τ' άϊ Μάμμα.
Στο εσωτερικό του ναού η πέτρα έμεινε ακάλυπτη δίνοντας ένα ιδιαίτερο χρώμα. ... Σημαντικότερη από τις περιοχές που υπάρχουν στη νότια ακτή της Κάσου είναι τα Θυρρά, για δύο λόγους. Για τις τρεις πέτρες που βρίσκονται στο άνοιγμα του κολπίσκου, και είναι ορατές από την αυλή του μοναστηριού, αλλά και για το ίδιο το μοναστήρι άγιος Μάμας που βρίσκεται σε ύψωμα στον μυχό του κολπίσκου. Σύμφωνα με την παράδοση, τα τρία νησάκια ήταν τρεις φρεγάδες. Κάποτε λοιπόν, που στο μοναστήρι μονάζαν δύο καλόγριες, η μια σηκώθηκε πρωί-πρωί γιατί θα πήγαινε στην ακρογιαλιά να μαζέψει αλάτι. Μόλις όμως άνοιξε την πόρτα, βλέπει τρεις φρεγάδες αραγμένες στα Θυρρά, φοβήθηκε και φώναξε τη Μαριά :
Ω τ' α(δ)έρφι μου Μαριά
τρεις φρεγάδες στα Θυρρά.
Βγήκεν αμέσως κι' εκείνη, μπήκαν στο ναό, γονατισμένες παρακάλεσαν τον Άγιο :
Άη Μαμάτση μου
τσαι κάμε μού τες πέτρες.
Αμέσως η παράκληση εισακούστηκε και γίνηκαν οι φρεγάδες πέτρες".
Η κουζίνα του Άϊ Μάμμα αποτελεί δημιούργημα της Μαυρίνας και προσφορά στους επισκέπτες. Ο Καρπάθιος λόγιος εκπαιδευτικός Ανδρέας Ασλανίδης, που δίδαξε τα κασιωτόπουλα επί πενταετία (από το 1881) στο πρώτο εκπαιδευτήριο που κτίστηκε στην Παναγία της Κάσου μετά το Ολοκαύτωμα, αναφέρει ότι στην περιοχή Αποκράνι, "επί ρωμαντικής και ωραίας χαράδρας υπάρχει ναός του οσίου μάρτυρος Μάμαντος, αρχαιοτάτης εποχής, ο οποίος, βεβηλωθείς, εγκατελείφθη και κατέπεσε", χωρίς να αναφέρει τα κατάλοιπα που υπήρχαν κατά την εποχή του...
... Ήταν όμως ο ναός του Άη Μάμα ένα ξωμονάστηρο, που έχτισαν οι βοσκοί και το συντηρούσαν, αφού είναι το σπίτι του προστάτη Αγίου, ή ήταν μονή όπου ζούσαν μοναχοί σε κελλιά που αφάνησαν οι βροχές; Παράδοση βοηθά να υποθέσουμε ότι κοντά στο ναό του Άη Μάμα υπήρχε και νεκροταφείο για τους καλογήρους...".
Θέλοντας να αναφέρω τους λόγους που το ξωμονάστηρο του Άϊ Μάμα διατηρείται σήμερα σ' αυτή την εκπληκτική κατάσταση, θα δανειστώ τα λόγια του αείμνηστου Αντώνη Σοφού :
Η Καλλιόπη Ζούλη - γνωστή ως Μαυρίνα - όπως είναι σήμερα. "Χάρις στις ενέργειες της Καλλιόπης Ζούλη, της πασίγνωστης Μαυρίνας, έχει επιτελεστεί ένα αξιόλογο έργο στην Ιερά Μονή Αγίου Μάμα, δηλαδή η ανέγερση μεγάλης σάλας διασκεδάσεων, μαγειρείου και κουζίνας με γεννήτρια φωτισμού, εξοπλισμό εκκλησίας και δωματίων. Πρέπει επίσης να αναφερθώ και στη συμβολή του ανδρός της Γιάννη Ζούλη, ο οποίος δούλεψε σκληρά επί καθημερινής βάσεως, σαν εργάτης, εντελώς δωρεάν, για την διεκπεραίωση αυτών των έργων. Έχουν ξοδέψει και οι δύο μαζί πολλά χρήματα για εργατικά και άλλα έξοδα, σε καθημερινή βάση".
Η εκκλησιαστική επιτροπή του Άϊ Μάμμα.Πράγματι. Αν δεν ήταν το ζεύγος Γιάννη και Καλλιόπης Ζούλη - κυρίως της δεύτερης - ίσως να μην υπήρχε σήμερα το ξωμονάστηρο του Άϊ Μάμμα. Με το δικό της προσωπικό ενδιαφέρον, τόσο στην Κάσο όσο και στην Αμερική, συγκέντρωσε χρήματα για να γίνουν όσα πιο πάνω αναφέρει ο αείμνηστος Αντώνης Σοφός. Παράλληλα, με τον δυνατό χαρακτήρα και την ξεχωριστή προσωπικότητά της, πρωτοστατούσε στις εργασίες κατασκευής και συντήρησης, έδινε εντολές, έβαζε ακόμη και δικά της χρήματα όταν τα χρήματα του Αγίου δεν ήταν αρκετά. Ευτυχώς υπάρχουν τα υπόλοιπα μέλη της εκκλησιαστικής επιτροπής, με επικεφαλής τον Δημήτρη Βελούδο, που αντικαθιστούν επαξίως την Μαυρίνα σήμερα που οι δυνάμεις της δεν της επιτρέπουν να τρέχει όπως έκανε τόσα χρόνια.
Ο Φιλιππής πάντα παρών στα μαντροκάζανα. Θα έλεγα ότι το όνομα της Καλλιόπης Ζούλη, περισσότερο γνωστή στην Κάσο σαν Μαυρίνα, είναι άρρηκτα δεμένο με το ξωμονάστηρο του Άϊ Μάμμα. Πιστεύω δε ακράδαντα ότι αν υπήρχαν στην Κάσο άλλα δέκα άτομα με το κουράγιο, την ενεργητικότητα και την τιμιότητα της Καλλιόπης Ζούλη, το νησί θα ήταν σήμερα πολύ διαφορετικό. Είναι χαρακτηριστική η φράση της Μαυρίνας, στα λίγα λόγια που αντάλλαξε μαζί μου στο βίντεο που ακολουθεί : "Εγώ δεν θέλω τίποτε. Να είμαι μόνο καλά και να πασπατεύω μέσα στον Άγιο"!
Το φαγητό είναι έτοιμο για να σερβιριστεί στους προσκυνητές. Θυμάμαι, τα πρώτα χρόνια που επισκεπτόμασταν την Κάσο, στις αρχές της δεκαετίας του '80, ότι για να φθάσει κανείς στον Άϊ Μάμμα έπρεπε να βάλει σε μεγάλη δοκιμασία το αυτοκίνητό του. Υπήρχε βέβαια χαραγμένος δρόμος, αλλά ήταν γεμάτος πέτρες και λακκούβες από τις βροχές και τις κατολισθήσεις του χειμώνα. Η άσφαλτος που έφθασε ως εκεί άλλαξε το τοπίο και τον αριθμό των επισκεπτών. Γράφει χαρακτηριστικά ο Αντώνης Σοφός στο βιβλίο του :
Ένα διαφορετικό παράθυρο..."Σήμερα το προσκύνημα στον Άη Μάμα δεν είναι δύσκολο, όπως ήταν παλιότερα όταν ο δρόμος ήταν δύσβατος, ανώμαλος και κακοτράχαλος... ο σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μείωσε τον χρόνο μετάβασης. Αυτό είχεν ως αποτέλεσμα να αυξηθούν οι προσκυνητές, να γίνονται και εκεί βαπτίσια, όπως και στον Άη Γιώργη της περιοχής Χαδιές. Έτσι τα έσοδα αυξήθηκαν και ασφαλώς θα πολλαπλασιαστούν όταν ο δρόμος ασφαλτοστρωθεί...".
Λίγο πιο κάτω ο Αντώνης Σοφός έγραφε, περιγράφοντας τα συναισθήματα του επισκέπτη καθώς αυτός πλησίαζε στον Άϊ Μάμμα :
Όλοι στο πόδι για να μην κολλήσει το φαγητό. "Κέρδος του προσκυνητή είναι να ξεκινήσει, πριν ο ήλιος ανατείλει. Όταν φτάσει στην κορφή του βουνού ο ήλιος θα έχει ανατείλει. Τότε θα έχει διανύσει τη μισή απόσταση. Είναι απαραίτητο να γίνει στάση. Όσο ο προσκυνητής θα μείνει εκεί θα νιώθει να τον χαϊδεύει ο βουνίσιος δροσερός αέρας. Αν κοιτάξει προς τη νότια θάλασσα, στα δεξιά του θ΄αντικρύσει, σε βάση υπερυψωμένο, ένα Σταυρό, όταν ήταν ακόμη σε χρήση ο παλιός δρόμος, για να βοηθάει τον διαβάτη που όδευε προς τον Άη Μάμα, να μην ξεστρατίσει.... κι' αν κοιτάξει προς το βοριά, τη θάλασσα που θ' αντικρύζει θα τη νομίζει μεγάλη λίμνη, οι δικές της παραλίες θα είναι οι παραλίες της Κάσου, της Καρπάθου, της Μακράς, των Αρμαθιών και των Κασίων νήσων...
Κατά την διάρκεια του Εσπερινού.... Όταν πια φτάσει στο "απλάϊ, που απλώνεται εμπρός από το μοναστήρι, "εις θέσιν καλουμένην Αποκράνι, κάτωθεν της οποίας απλούται το Αιγυπτιακό Πέλαγος", εκεί πρέπει να σταθεί, πριν περάσει στην αυλή του μοναστηριού, ν' αναπνεύσει το δροσάερο, που αποπνέουν το βουνό και η θάλασσα, ν' ακούσει αόρατην ορχήστρα, όργανά της είναι τα "σαμπάλια" των κοπαδιών, αν είναι ο χρόνος οι μαντρες να βρίσκονται στην "Άνω Γη", και το κελάηδημα των πουλιών. Στην περιοχή αυτή χτίζουν τη φωλιά τους πέρδικες πολλές...".
Και ο Αντώνης Σοφός, περιγράφοντας το πανηγύρι που πραγματοποιείται στη μνήμη του Αγίου Μάμμα, αναφέρει :
Οι πρώτοι προσκυνητές έχουν ήδη καταφθάσει. "... Το χαρακτηριστικό των κασιώτικων πανηγυριών είναι ότι οι Κασιώτες, ανεξαρτήτως της κοινωνικής ή της οικοκονομικής των θέσης, συγκεντρώνονται στο ναό που εορτάζει, συνεορτάζουν και διασκεδάζουν, σαν να είναι μια οικογένεια. Εκείνο που τους βοηθά είναι η δωρεάν από το ναό προσφορά της βάσης μιας διασκέδασης, του φαγητού και του κρασιού...".
Να όμως πώς περιγράφει στον Αντώνη Σοφό το πανηγύρι του Άϊ Μάμμα, όπως το έζησε το 1949 η Ελένη Αντωνιάδη :
Η παλιά φρουρά έπαιξε στην αυλή."Όταν επήγα για πρώτη φορά το 1949 στην Κάσο, πολύ μου άρεσε να συναναστρέφομαι τους γέρους, γιατί μου έλεγαν παλιές ιστορίες. Και πιο πολύ μου άρεσε να πηγαίνομε στα μοναστήρια. Πριν πιάσομε το δρόμο, η μάνα μου έβαζε σ' ένα καλαθάκι σπίρτα, κεριά, ένα μπουκάλι λάδι και "μουζουί" για να ανάψομε τα κεριά και τα καντήλια και να θυμιάσομε το μοναστήρι. Τότε περίμενα πότε θα φτάσει η ημέρα της εορτής του Άη Μαμα, συχνά η μάνα μου μου μιλούσε γι' αυτό.
Η σάλα προσφέρεται περισσότερο γι' αυτούς που κρυώνουν. Λίγες ημέρες πριν από την εορτή όλες οι πολιάτισσες έκαναν "αλαζάνια" - τα αλαζάνια μοιάζαν με τις σημερινές πέννες του εμπορίου - αυτά θα τα έπαιρναν την παραμονή στο μοναστήρι. Ζυμώναν άσπρο χάσικο αλεύρι, έπλαθαν ένα λεπτό φύλλο και το έκοβαν σε μικρά τετράγωνα κομματάκια. Αυτά τα τυλίγαν σε "αργάτι" και τα έσφιγγαν με την "φουχτά" τους, για να ενώσουν τις δύο πλευρές. Τα έβγαζαν από τα αργάτια, τα πασπάλιζαν με αλεύρι για να μη γίνουν το ένα, τα απλώναν στον ήλιο και. όταν στέγνωναν, τα έβαζαν σε μαξιλαροθήκη, αυτήν είχαν για σακκούλι.
Δυο-τρεις ημέρες πριν από την εορτή του Αγίου, μερικές πολιάτισσες και μερικοί πολιάτες πηγαίναν στο μοναστήρι. Οι γυναίκες καθαρίζαν το μοναστήρι μέσα κι' όξω, οι άντρες μαζεύαν από γύρω ξερά ξύλα, μ' αυτά θα μαγειρεύαν τα αλαζάνια, και μερεμετίζαν όλες τις ζημιές των δωματίων και του ναού.
Οι γνωστοί ανεπανάληπτοι ντουρμάες. Την παραμονή της εορτής πολιάτες και πολιάτισσες μαζευτήκαμε στον περίβολο της Αγίας Τριάδας, από εκεί θα ξεκινούσαμε. Πιάσαμε το δρόμο, δρόμος ήταν αυτός ή κακοτράχαλο μονοπάτι; Μερικοί, καβάλα σε μουλάρια ή γαϊδούρια, προπορεύονταν, εμείς το' χαμε αποφασίσει να πάμε με τα πόδια. Πάνω στα σαμάρια ήταν απλωμένες πολύχρωμες μπατανίες και στη μουράγια των ζώων ήταν κρεμασμένες χάντρες πολύχρωμες κι' απ' αυτές οι πιο πολλές ήταν γαλάζιες. Εκείνοι που "λαλούσαν" τα ζώα φορούσαν κασκέτα και στο λαιμό τους είχαν κόκκινα κλαδωτά μαντήλια, όπως αυτά που φορούν σήμερα οι βοσκοί. Κι'  έτσι στενός που ήταν ο δρόμος, είχαμε σχηματίσει μια μακριά γραμμή, αφού πηγαίναμε ο ένας πίσω από τον άλλο, κι' εκείνοι που θα μας έβλεπαν από μακρυά, καθώς οι γυναίκες φορούσαν φουστάνια πολύχρωμα, θα θαυμάζαν το πανόραμα που σχηματιζόταν.
Η εικόνα βγαίνει ως συνήθως στην αυλή για να την προσκυνήσουν οι επισκέπτες. Ο εσπερινός έγινε νωρίς κι' όταν τελείωσε, πήγαμε να δειπνήσομε. Όλοι κάτι είχαν ετοιμάσει, ακόμη μερικοί είχαν φέρει και κασιώτικο κρασί και ούζο. Κερνούσε ο ένας τον άλλο, ήπιαμε και λίγο κρασί, ευχηθήκαμε "του χρόνου νά'μαστε καλά και να ξαναρτούμε", κουρασμένοι καθώς ήμαστε, για ύπνο ετοιμαστήκαμε. Πού όμως, αφού τα δωμάτια μέσα είχαν τα χάλια τους; Βρήκαμε εδώ κι' εκεί "σκεπό", όσοι ήρτανε καβάλα, πήραν τη "στρατούρα" και την έκαμαν στρώμα, όλοι και κάτι για σκέπασμα είχαμε φέρει, δεν έλειπε και κάτι για στρώμα.
Σου εύχομαι να είσαι πάντα γερή και δυνατή! Το δε πρωί, μόλις ακούσαμε να χτυπά η καμπάνα, έτοιμοι καθώς είμαστε, πήγαμε στο ναό και παρακολουθήσαμε τη λειτουργία μέχρι το τέλος. Εκείνο το χρόνο ο Ηλίας ο Χειράκης - Λεντή οι πιο πολλοί τον έλεγαν, που κρατούσε το μοναστήρι κι' είχε και μελίσσια - είχε δώσει στον παπά μια σουπιέρα γεμάτη μέλι. Αυτός βουτούσε ένα κομμάτι από μια πίττα στο μέλι και το μοίραζε. Ύστερα όλοι καθήσαμε κατάχαμα (δ)ιπλοπό(δ)ι - δεν είχαμε βγει καθόλου από το ναό - απλώσαμε μακρόστενες πετσέτες στα γόνατα. Μας μοίρασαν από ένα πιάτο αλαζάνια με τη σιτάκα, αυτό ήταν το φαγητό μας, τίποτε άλλο. Μας μοίρασαν κι' ένα κομμάτι καρπούζι, όπως γίνεται μετά τη λειτουργία στα ξωκκλήσια. Ύστερα ετοιμαστήκαμε και πήραμε το δρόμο για το Πόλι.
Όταν φτάσαμε στο Πόλι, στην αυλή της Αγίας Τριάδας βρήκαμε εκείνους που δεν μπορούσαν να "νεουλιάσουν" στο μοναστήρι. Είχαν φέρει και μας μοιράζαν σιτάκα, είχαν φέρει και καναπέδες και καρέκλες, κουρασμένοι καθίσαμε, άρχισαν να μας κερνούν και κρασί. Δεν άργησαν να αρχίσουν οι μαντινάδες κι' οι χοροί, το γλέντι που ακολούθησε κράτησε μέχρι την αυγή. Το γλέντι αυτό δεν το ξέχασα, ούτε θα το ξεχάσω".
Μια ρομαντική νότα στην είσοδο του ναού.Αξίζει πιστεύω να διαβάσετε ολόκληρο το βιβλίο του Αντώνη Σοφού - "Ο Άη Μάμας στ' Αποκράνι" - που θα το βρείτε (ελπίζω) στον "Σύλλογο των εν Ελλάδι Κασίων", που εδρεύει στην οδό Γ' Σεπτεμβρίου 56, στην Αθήνα. Εκεί θα βρείτε πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία για την ιστορία του ναού του Άϊ Μάμμα, για τον μοναχό-γιατρό Χριστόφορο ο οποίος μόνασε στον Άϊ Μάμμα και σαν θεραπευτής αγαπήθηκε πολύ από τους Κασιώτες, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίον γινόταν το πανηγύρι τα πρώτα χρόνια.
Η είσοδος του ναού δεόντως στολισμένη για τις ανάγκες της ημέρας. Φέτος πάντως υπήρξαν, για πρώτη φορά, δύο γλέντια στο πανηγύρι του Άϊ Μάμμα. Ένα στη σάλα, με επικεφαλής τον νεαρό ταλαντούχο λυράρη Ανδρέα Χασαπλαδάκη και δύο φίλους του στο λαούτο και στην κιθάρα, και ένα δεύτερο στην αυλή, δίπλα στην εκκλησία, με λυράρηδες, λαουτιέρηδες και μαντιναδόρους της παλιάς φρουράς, όπως ο Ντίνος, ο Δημήτρης Περσελής, ο Νεκτάριος Σταματάκης και ο Γιώργος Περσελής. Εκ πρώτης όψεως το γεγονός θα περνούσε απαρατήρητο, αν δεν υπήρχαν αυτοί που γνώριζαν πρόσωπα και πράγματα.
Μια χωρίς σοβαρό λόγο (κατά την γνώμη μου) παρεξήγηση, λοιπόν, και ένας εκατέρωθεν ανυποχώρητος εγωϊσμός ήταν κυρίως οι λόγοι που δημιούργησαν τα χωριστά μουσικά "πηγαδάκια" στο φετινό πανηγύρι του Άϊ Μάμμα. Νομίζω ότι στα μικρά και εγκαταλειμένα από την Πολιτεία νησιά του Αιγαίου η διατήρηση τέτοιων αδικαιολόγητων διενέξεων και ανταγωνισμών είναι αδικαιολόγητη και αυτό θα πρέπει κάποια στιγμή να γίνει από όλους αντιληπτό και να σταματήσει. Πιστεύω ότι η ομόνοια και η ομοψυχία των κατοίκων μπορούν να αποτελέσουν την τροχοπέδη για την εγκατάλειψή των μικρών νησιών του Αιγαίου, ώστε αυτά να μην κατοικούνται στο μέλλον μόνο από αιγοπρόβατα...
Διαβάστε Περισσότερα...

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2013

Γιορτάζει η Οσία Κασσιανή η υμνογράφος, προστάτιδα της Κάσου

Όταν μεγάλωσε συνδύαζε τη σωματική ομορφιά με την εξυπνάδα της. Τρεις βυζαντινοί χρονικογράφοι, ο Συμεών ο μεταφραστής, ο Γεώργιος Αμαρτωλός και ο Λέων ο Γραμματικός, αναφέρουν ότι έλαβε μέρος στην τελετή επιλογή νύφης για τον αυτοκράτορα Θεόφιλο, την οποία είχε οργανώσει η μητριά του Ευφροσύνη. Σε αυτή ο αυτοκράτορας επέλεγε τη σύζυγο της αρεσκείας του δίνοντας της ένα χρυσό μήλο. Θαμπωμένος από την ομορφιά της Κασσίας, ο νεαρός αυτοκράτορας την πλησίασε και της είπε: «Ως άρα δια γυναικός ερρύη τα φαύλα» «Από μία γυναίκα ήρθαν στον κόσμο τα κακά [πράγματα]», αναφερόμενος στην αμαρτία και τις συμφορές που προέκυψαν από την Εύα. Η Κασσία, ετοιμόλογη, του απάντησε: «Αλλά και δια γυναικός πηγάζει τα κρείττονα» «Και από μία γυναίκα [ήρθαν στον κόσμο] τα καλά [πράγματα]», αναφερόμενη στην ελπίδα της σωτηρίας από την ενσάρκωση του Χριστού μέσω της Παναγίας. Με βάση την παράδοση ο ακριβής διάλογος ήταν:

- Εκ γυναικός τα χείρω.
- Kαι εκ γυναικός τα κρείττω.

Ο εγωισμός του Θεόφιλου τραυματίστηκε με αποτέλεσμα να απορρίψει την Κασσιανή και να επιλέξει τη Θεοδώρα για σύζυγό του.

Οι επόμενες πληροφορίες που σώζονται για την Κασσιανή είναι ότι το 843 μ.Χ. ίδρυσε ένα κοινόβιο στα δυτικά της Κωνσταντινούπολης, κοντά στα τείχη της πόλης, του οποίου έγινε και η πρώτη ηγουμένη. Αν και πολλοί ερευνητές αποδίδουν την επιλογή της αυτή στην αποτυχία της να γίνει αυτοκράτειρα, μία επιστολή του Θεόδωρου του Στουδίτου αποδίδει διαφορετικά κίνητρα στην ενέργεια της αυτή. Διατηρούσε στενή σχέση με τη γειτονική Μονή Στουδίου, η οποία έμελλε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επανέκδοση βυζαντινών λειτουργικών βιβλίων τον 9ο και το 10ο αιώνα μ.Χ., με αποτέλεσμα τη διάσωση των έργων της (Kurt Sherry, σελ. 56).

Με βάση την παράδοση ο αυτοκράτορας Θεόφιλος, συνεχίζοντας να είναι ερωτευμένος μαζί της, επιθυμούσε να την δει για μία τελευταία φορά πριν πεθάνει κι έτσι πήγε στο μοναστήρι όπου βρισκόταν. Η Κασσιανή ήταν μόνη στο κελί της γράφοντας το γνωστό τροπάριο της, που ψάλλεται στις Εκκλησίες το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης, όταν αντιλήφθηκε την άφιξη της αυτοκρατορικής ακολουθίας. Τον αγαπούσε ακόμη αλλά πλέον είχε αφιερώσει τη ζωή της στο Θεό γι αυτό και κρύφτηκε, μη επιθυμώντας να αφήσει το παλιό της πάθος να ξεπεράσει το μοναστικό της ζήλο. Άφησε όμως το μισοτελειωμένο ύμνο πάνω σε ένα τραπέζι. Ο Θεόφιλος ανακάλυψε το κελί της και μπήκε σε αυτό ολομόναχος. Την αναζήτησε αλλά μάταια. Εκείνη τον παρακολουθούσε μέσα από μία ντουλάπα στην οποία είχε κρυφτεί. Ο Θεόφιλος στενοχωρήθηκε, έκλαψε και μετάνιωσε που για μία στιγμή υπερηφάνειας έχασε μία τόσο όμορφη και έξυπνη γυναίκα. Στη συνέχεια βρήκε τα χειρόγραφα της Κασσιανής επάνω στο τραπέζι και τα διάβασε. Μόλις ολοκλήρωσε την ανάγνωση κάθισε και πρόσθεσε ένα στίχο στον ύμνο. Σύμφωνα με την παράδοση ο στίχος αυτός ήταν «ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν, κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη». Φεύγοντας εντόπισε την Κασσιανή που κρυβόταν στην ντουλάπα αλλά δεν της μίλησε, σεβόμενος την επιθυμία της. Η Κασσιανή βγήκε από την κρυψώνα της μετά την αναχώρηση του αυτοκράτορα, διάβασε την προσθήκη του και στη συνέχεια ολοκλήρωσε τον ύμνο.

Η μεγάλη αυτή ποιήτρια, υμνογράφος και μελωδός της εκκλησίας μας, η Αγία Κασσιανή, ταξίδεψε στην Ιταλία και την Κρήτη και κατέληξε στην Κάσο ετελείωσε η επίγεια ζωή της. Μετά το θάνατό της, τοποθέτησαν το σώμα της σε μαρμάρινη λάρνακα και την έβαλαν σε παρεκκλήσιο, που ήταν αφιερωμένο στο όνομά της. Σώζεται σήμερα η λάρνακα και το βυζαντινό ψηφιδωτό του 9ου αιώνα μ.Χ. Επίσης στο εκκλησάκι υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα με σημείο του σταυρού και χρονολογία 890 μ.Χ. Κατά πληροφορίες, πάλι από την Κάσσο, τα οστά της Οσίας έχουν μεταφερθεί στην Ικαρία.

Παρόλο που την μνήμη της δεν την αναφέρει κανένας Συναξαριστής, οι Κάσιοι, από τη συγγένεια του ονόματος της με το νησί τους, καθιέρωσαν τη μνήμη αυτής την 7η Σεπτεμβρίου και ο Γεώργιος Σασσός ο Κάσιος φιλοπόνησε και ειδική Ακολουθία, που δημοσιεύθηκε στην Αλεξάνδρεια το 1889 μ.Χ. στο τυπογραφείο της «Μεταρρυθμίσεως». Το παράδοξο όμως είναι, ότι η Ακολουθία αυτή αφιερώθηκε στον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σωφρόνιο, που ο ίδιος στην συνέχεια την έδωσε για εκτύπωση στον Μητροπολίτη Θηβαΐδας Γερμανό (την 1η Σεπτεμβρίου 1889 μ.Χ.) και έτσι, επισημοποιήθηκε κατά κάποιο τρόπο η αγιοποίηση της Κασσιανής από την Εκκλησία της Αλεξανδρείας, όπως το ποθούσαν οι κάτοικοι της Κάσου.

Η παρουσία της Κασσιανής έχει επισκιάσει τους υμνογράφους και μελωδούς της εποχής της, διότι αποτελεί την πλέον επιφανή γυναίκα μελωδό (έγραφε και τους ύμνους και τη μελωδία) στην ιστορία της βυζαντινής μουσικής. Έχοντας ιδιαίτερο ταλέντο, ευφυΐα, ευαισθησία και εκφραστικό πλούτο διακρίθηκε στον τομέα της μελουργίας (σ' αυτό τη βοήθησε η μεγάλη μόρφωση, που η ευγενής καταγωγή της, της επέτρεψε να έχει). Γι' αυτό και το έργο της είναι διαχρονικό και πάντα επίκαιρο, και συγκινεί ιδιαίτερα τον ορθόδοξο κόσμο.

Στην Κασσιανή αποδίδονται γύρω στα 45 έργα, από τα οποία τα 23 τουλάχιστον είναι χωρίς αμφιβολία δικά της, ενώ τα υπόλοιπα είναι αγνώστου προελεύσεως. Έχει επίσης μελοποιήσει κείμενα διαφόρων υμνογράφων. Από τα πιο γνωστά τροπάρια είναι το περίφημο «Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» , σε ήχο πλ. δ΄, που ψάλλεται στους ναούς το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης, καθώς και οι ειρμοί από την Α΄Ε΄ ωδή του Κανόνος του Μεγάλου Σαββάτου «Κύματι Θαλάσσης» ). Το μεγαλύτερο μέρος του έργου της αποτελείται από στιχηρά για εορταζομένους Αγίους. Στην ίδια αποδίδεται και ο τετραώδιος κανόνας: «Ἄφρων γηραλέε» , όπως και πολλά δοξαστικά, μεταξύ των οποίων και ένα περίφημο δοξαστικό των Χριστουγέννων, το «Αὐγούστου μοναρχήσαντος», σέ ήχο β΄. Κατά τον βυζαντινολόγο Κρουμβάχερ «η Κασσιανή ήταν μια εξαίρετη μορφή και το έργο της το διακρίνει ισχυρά πρωτοβουλία, βαθεία μόρφωσις, αυτοπεποίθησις και παρρησία. Πολύ συναίσθημα και βαθεία θεοσέβεια». Και ο Σωφρόνιος Ευστρατιάδης, αναφερόμενος στο έργο της, έγραψε ότι «το χαρακτηρίζει γλυκύτης μέλους ακορέστου».

Μερικές σημαντικές επισημάνσεις για το Τροπάριο της Κασσιανής

Αρκετοί πιστοί πιστεύουν (λανθασμένα) ότι η Κασσιανή ήταν αμαρτωλή και διεφθαρμένη γυναίκα, και μιλώντας η Κασσιανή για την πόρνη γυναίκα του Ευαγγελίου βρίσκει ευκαιρία να μιλήσει για τον εαυτό της. Όπως όμως διαβάζουμε στον βίο της, από πουθενά δεν φαίνεται αυτό. Η Κασσιανή ήταν μία οσία μοναχή του Βυζαντίου, προικισμένη με καταπληκτικό ποιητικό ταλέντο. Αντί για τη βασιλική αλουργίδα προτίμησε το ταπεινό σχήμα της μοναχής και έγραψε πολλούς ύμνους.

Ποιά λοιπόν είναι η πόρνη γυναίκα, για την οποία μιλάνε όλα τα τροπάρια της Μεγάλης Τρίτης (βράδυ);

Στην ερώτηση αυτή, αρκετοί απαντούν (λανθασμένα) ότι αφού δεν είναι η Οσία Κασσιανή, τότε η αμαρτωλή και διεφθαρμένη γυναίκα θα πρέπει να είναι η Μαρία η Μαγδαληνή! Η αλήθεια όμως είναι ότι η Μαρία η Μαγδαληνή δεν υπήρξε διεφθαρμένη και πόρνη ποτέ. Ήταν μια ύπαρξη, που έπασχε, και την θεράπευσε ο Χριστός. Ο ευαγγελιστής Λουκάς λέγει χαρακτηριστικά για τη Μαρία τη Μαγδαληνή: «Ακολουθούσαν τον Ιησού οι δώδεκα μαθηταί και γυναίκες, μεταξύ των οποίων η Μαρία, που ονομαζόταν Μαγδαληνή, απ’ την οποία είχε βγάλει εφτά δαιμόνια» (Λουκ. 8, 2). Η Μαρία η Μαγδαληνή ήταν λοιπόν δαιμονισμένη και ο Χριστός της έβγαλε τα δαιμόνια, όπως έβγαλε και τα δαιμόνια τόσων άλλων ανθρώπων.

Και τότε ποιά είναι η πόρνη, που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού, η πόρνη, για την οποία μιλάνε τα τροπάρια της Μεγάλης Τρίτης (βράδυ);

Η αμαρτωλή και διεφθαρμένη πόρνη, αυτή που άλειψε με μύρο τα πόδια του Χριστού, μας είναι άγνωστη, είναι ανώνυμη. Ακούσατε σε κανένα τροπάριο το όνομα της πόρνης; Διαβάσατε στον Ευαγγελιστής Λουκά, που περιγράφει τη σχετική σκηνή, να αναφέρει πουθενά το όνομα της; Όχι! Είναι χαρακτηριστικό, ότι οι Απόστολοι, ενώ δεν έκρυβαν τις δικές τους ατέλειες και πτώσεις, όταν μιλάνε για μεγάλους αμαρτωλούς που μετανοούν, δεν αναφέρουν το όνομά τους. Δεν θέλουν να τους διαπομπεύσουν.

Το Τροπάριο της Κασσιανής

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα Γυνή,
τὴν σὴν αἰσθομένη Θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,
ὀδυρομένη μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.
Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νὺξ μοι, ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,
ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος, ἔρως τῆς ἁμαρτίας.
Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,
ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ·
κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,
ὁ κλίνας τοὺς Οὐρανούς, τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει·
καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,
ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν, τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις·
ὧν ἐν τῷ Παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,
κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.
Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους,
τίς ἐξιχνιάσει ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;
Μὴ με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.
Διαβάστε Περισσότερα...

Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2013

Χρυσή Αυγή: Ερώτηση στη Βουλή για την έλλειψη υπαλλήλων στον Δήμο Κάσου

ΡΟΣ
ΥΠΟΥΡΓΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΥΠΟΥΡΓΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ

ΘΕΜΑ: «Μόνο ένας υπάλληλος υπηρετεί στον Δήμο Κάσου»

Μετά την εξαγγελθείσα κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας, η μοναδική δημοτική αστυνόμος που υπηρετεί στο Δήμο Κάσου τίθεται σε καθεστώς διαθεσιμότητας. Δεδομένου ότι στο Δήμο υπηρετούσαν δύο υπάλληλοι, αυτό σημαίνει ότι απομένει μόνο η υπάλληλος του Κέντρου Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Παρόλο που καθημερινά υπάρχει πληθώρα ενεργειών για την λειτουργία του Δήμου, δεν υπάρχει κανένας υπάλληλος για την υλοποίησή τους πλην αυτής στο ΚΕΠ. Παρά τις επανειλημμένες επιστολές διαμαρτυρίας και τις επισκέψεις στα αρμόδια υπουργεία, η κατάσταση παραμένει ίδια. Ωστόσο, οι κάτοικοι υφίστανται τεράστια ταλαιπωρία, αφού ο Δήμος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του χωρίς υπαλλήλους. Επιπλέον, νιώθουν για ακόμα μια φορά έντονη την εγκατάλειψη από το επίσημο κράτος και την αδιαφορία της Πολιτείας για τα ακριτικά νησιά της χώρας μας. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο δήμαρχος, πρόκειται για πλήρη απαξίωση του Δήμου, στερώντας ουσιαστικά από τους κατοίκους να το δικαίωμα να μπορούν να μένουν στον τόπο τους.


Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:

Θα στελεχωθεί ο Δήμος Κάσου με προσωπικό προκειμένου να είναι σε θέση να εξυπηρετήσει τους κατοίκους του νησιού;
Με ποιο σκεπτικό αποφάσισε το αρμόδιο υπουργείο ότι ένα ακριτικό νησί θα παραμείνει με έναν μονάχα κρατικό υπάλληλο, μέσα στη χειμερινή απομόνωση του Αιγαίου; Θα αποφευχθούν παρόμοιες καταστρεπτικές ενέργειες στο μέλλον;


Αθήνα, 04/09/2013
Ο Ερωτών Βουλευτής
Γεώργιος Γερμενής
Βουλευτής Β’ Αθηνών
ΛΑΪΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ - ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
Διαβάστε Περισσότερα...

Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου 2013

Κάρπαθος: Η εφορία έκλεισε, άφησε ένα γραφείο για να μαζέψει το χρήμα; Του Μανώλη Δημελλά



Ευτυχώς ένας υπάλληλος της οικονομικής υπηρεσίας του Δήμου Καρπάθου μάζεψε τα ξεχασμένα αρχεία από την εφορία που κλείνει.

Πρόκειται για τα "αρχαία" απομεινάρια των κοινοτήτων, που θα τραβούσαν το δρόμο για τ
η χωματερή. Ευτυχώς υπάρχουν και φιλότιμοι δημόσιοι υπάλληλοι.

Η εφορία στη Κάρπαθο είναι παρελθόν, τα ακριβοπληρωμένα γραφεία στο εμπορικό κέντρο έκλεισαν, μεταφέρθηκαν σε δανεικό κτήριο, του Δήμου Καρπάθου, στη περιοχή των Αγίων Αποστόλων.

Η γκρίνια του Δημάρχου Μιχάλη Χανιώτη, έφερε κάποιο αποτελέσμα, στο νησί παραμένει ένα γραφείο εξυπηρέτησης πολιτών. Έλα όμως που ακόμη δεν έχουμε μάθει τον ρόλο των ΚΕΦ, των Κέντρων Ενημέρωσης Φορολογουμένων, μα ούτε καν η πολιτεία έχει βρει τον ακριβή ρόλο για αυτά τα γραφεία.

Μάταια προσπαθώ να αντιληφθώ τι ρόλο θα έχει το γραφείο της εφορίας στο νησί.

Παραμένουν δύο έμπειροι υπάλληλοι, δεν φαίνεται όμως να μπορούν να κάνουν ελέγχους, αλλά πάλι ποιός μπορεί να ξέρει.

Ο Δήμος παραχωρεί τα γραφεία, αλλά και την επιχειρησιακή υποστήριξη, αφού με εντολή του υπουργείου οικονομικών ξήλωσαν όλα τα μηχανήματα από τα γραφεία.

Αλήθεια τι θα κάνουν τα παλιά, ξηλωμένα δίκτυα, που τραβούν για τα κεντρικά στη Ρόδο; Αλήθεια πήραν και τις καρέκλες;

Το υπάρχων, πληροφοριακό σύστημα "Σύζευξις", θα το παρέχει έπειτα από συμφωνία, ο Δήμος Καρπάθου, στο υπουργείο οικονομικών, το γραφείο της εφορίας θα έχει γραμμή δικτύου,(μα είναι δυνατόν;) από τον Δήμο Καρπάθου!

Στο νησί φτάνουν, όπως κάθε χρόνο, ένα σωρό Καρπάθιοι και κάνουν δικαιοπραξίες (μεταβιβάσεις, κληρονομιές, κλπ) που αποφέρουν ένα σωρό χρήματα στο δημόσιο, μάλλον αυτός είναι ο λόγος που αφήνουν ένα γραφείο στη Κάρπαθο.

Αντε πες στον μετανάστη να πάει στη Ρόδο να κάνει μια μεταβίβαση, για μια κληρονομιά.

Τα έσοδα, τη κονόμα, έχουν μόνο στο μυαλό τους, όλα τα υπόλοιπα είναι κούφια και ανόητα λόγια. Το χειρότερο είναι ο κρατικός σχεδιασμός, που μοιάζει με φτηνό επιτραπέζιο, παιδικό παιγνίδι.

Τελευταίο έρχεται το ΦΕΚ 2043, από της 22 Αυγούστου 2013.

Μια θεατρική παράσταση με στόχο το άδειο πορτοφόλι.

Η Κάρπαθος θυμίζει τη δεκαετία του 1960, μόνο υποψήφιους μετανάστες συναντάς στο δρόμο. Ακόμα και οι ηλικιωμένοι ψάχνουν συγγενείς και κουράγια για να ταξιδέψουν στα ξένα.

Μόλις προβάλλει ο χειμώνας θα φανεί τα ζόρια στο νησί της άγονης, που έχει χορτάζει υποσχέσεις, αλλά με τη πρώτη φουρτούνα θα πνιγεί στη θάλασσα...
Manolis Dimellas

Στη φώτο ο δήμαρχος Μιχάλης Χανιώτης μαζεύει χαρτιά, κομματια της τοπικής ιστορίας πριν εξαφανιστούν για πάντα...Ψιλά γράμματα για τον Θεοχάρη και την παρέα του... Διαβάστε Περισσότερα...

" 3η Γιορτή του Μελιού Στην Κάσο "


Με μεγάλη επιτυχία διοργανώθηκε η 3η γιορτή του μελιού στην πλατεία της Αγίας Μαρίνας στην Κάσο .
Περισσότερα από 500 άτομα συμμετείχαν στην εκδήλωση κατά την οποία τιμήθηκε από τον Εξωραϊστικό Σύλλογο Αγίας Μαρίνας Ο γιατρός γενικής ιατρικής Νίκος Συμσερίδης για την πολύχρονη και ανθρωπιστική προσφορά του στους κατοίκους του νησιού , το μουσικοχορευτικό συγκρότημα "Ο Ψηλορείτης" Χανίων που εντυπωσίασε όλους με την εμφάνιση του και ο μουσικός (βιολί) Νίκος (Κανάκης) Περσελής για την πολυετή του ενασχόληση στα μουσικά δρώμενα του νησιού .
Ο γιατρός έκανε αναφορά στις θεραπευτικές και θρεπτικές ιδιότητες του μελιού και ειδικότερα της Κάσου που προέρχεται αποκλειστικά από το θυμάρι.
Στην εκδήλωση παρέστησαν και χαιρέτησαν ο Δήμαρχος Κασίων Δημήτριος Ερωτόκριτος , ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος της Π.Ε. Καρπάθου-Κάσου Μιχάλης Ερωτόκριτος και ο Αντιδήμαρχος Κασίων Γεώργιος Κουριαντάκης .
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου - Περιφερειακή Ενότητα Καρπάθου-Κάσου , ο Δήμος Κασίων και ο εξωραϊστικός Σύλλογος Αγίας Μαρίνας του οποίου το χορευτικό συμμετείχε στη γιορτή .

Σ’ όλους τους παρευρισκόμενους προσφέρθηκαν προϊόντα με βάση το μέλι , όπως σισαμόμελο , ρακόμελο, λουκουμάδες κ.α
Διαβάστε Περισσότερα...

Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2013

Ευχαριστήριο ιατρού Νίκου Συμσερίδη για την βραβευση του στη εορτή του Μελιού

Ευχαριστω ολους τους Κασιωτες που με τιμησαν σημερα 31/8 στην Αγια Μαρινα με την ευκαιρια της γιορτης του Μελιου.
Θα ηθελα ομως να ευχαριστησω και να αναγνωρισω στους συναδελφους μου ΠΑΡΑΛΗ ΦΟΥΛΑ,ΜΑΡΙΑ ΕΡΗΜΟΥ και ΣΙΔΕΡΗ ΔΩΡΑ τις επιπονες προσπαθειες που κανουν για να λειτουργησει σωστα το ιατρειο.
Επισης να ευχαριστησω τον εθελοντη ΖΑΓΟΡΑ  ΑΝΤΩΝΗ που μας βοηθα καθε ημερα και για ολο το εικοσιτετραωρο με την αναντικαταστατη προσφορα του.
Διαβάστε Περισσότερα...